Η Έλλάδα και το λεξικό των αγορών

Tα ακούμε κάθε μέρα οπότε καλό είναι να γνωρίζουμε περί τίνος πρόκειται.



Δημόσιο Έλλειμμα/Πλεόνασμα:

Το έλλειμμα/πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού. Πόσα εισπράττει και πόσα πληρώνει το κράτος. Αν αυτά που πληρώνει είναι περισσότερα από αυτά που εισπράττει τότε πρόκειται για δημιουργία ελλείμματος. Τα έσοδα του κράτους προέρχονται κυρίως από φόρους (φόρος εισοδήματος, Φ.Π.Α., φόρος στα ακίνητα κλπ), ενώ οι δαπάνες αφορούν κυρίως μισθούς, συντάξεις, επιδόματα πληρωμή τόκων, δαπάνες για «άμυνα», υγεία, παιδεία κλπ. Το έλλειμμά συνήθως εκφράζεται ετησίως ως προς το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.). Όταν μία οικονομία έχει έλλειμμα αυτό συνήθως καλύπτεται με δανεισμό.

Δημόσιο Χρέος:

Τα ελλείμματα διαχρονικά συσσωρεύονται και δημιουργούν αυτό που λέμε χρέος – μία ροή (έλλειμμα) μετατρέπεται σε απόθεμα (χρέος). Όσο μεγαλύτερα και διαχρονικά είναι τα ελλείμματα τόσο το δημόσιο χρέος διογκώνεται. Και αυτό συνήθως μετριέται ως ποσοστό του Α.Ε.Π.

Πρόγραμμα Σταθερότητας:

Σύμφωνα με τη συνθήκη του Μάαστριχτ κάθε χώρα μέλος δεν μπορεί να έχει δημόσιο έλλειμμα άνω του 3% του Α.Ε.Π ετησίως. Η Ελλάδα με 12% φέτος είναι πολύ πάνω από το όριο, οπότε θα πρέπει να το μειώσει με ένα πρόγραμμα υποτίθεται «σταθερότητας», αλλά πρόκειται περισσότερο για «λιτότητας».

Οίκοι αξιολόγησης:

Διεθνείς ιδιωτικοί οργανισμοί-εταιρίες οι οποίες βάσει κάποιων κριτηρίων «βαθμολογούν» κράτη και μεγάλες εταιρίες ως προς την πιστοληπτική τους ικανότητα. Την ικανότητα δηλαδή να αποπληρώνουν τα δάνεια που παίρνουν. Ο ρόλος τους είναι αρκετά αμφιλεγόμενος ενώ συχνά αποτυγχάνουν να προβλέψουν σωστά και έγκαιρα. Οι οίκοι αυτοί είναι τρεις: Moody’s, Standard & Poors, Fitch

Spread:

Το «άνοιγμα» ενός επιτοκίου σε σχέση με ένα άλλο επιτόκιο «βάσης». Μετριέται σε «μονάδες βάσης». Για παράδειγμα όταν λέμε ότι το spread των ελληνικών ομολόγων διαμορφώθηκε στις 300 μονάδες βάσης σε σχέση με το αντίστοιχο των γερμανικών σημαίνει ότι τα ελληνικά επιτόκια είναι 3% υψηλότερα από τα γερμανικά. Ή διαφορετικά η Ελλάδα δανείζεται 3% ακριβότερα από ότι η Γερμανία.

Αναστάσης Παππάς - Οικονομολόγος

πηγή: http://xpolis.blogspot.com/2010/02/spread.html